V
eel studenten met faalangst vrezen op een tentamen een black-out te krijgen. Blokkade en black-out zijn twee begrippen voor één verschijnsel, namelijk dat informatie die opgeslagen is in het langetermijngeheugen tijdelijk niet toegankelijk is.
Een onschuldig voorbeeld: je zoekt naar de naam van een film en deze wil je maar niet te binnen schieten, terwijl het antwoord op het puntje van je tong ligt. Het krampachtige zoeken naar het juiste antwoord verhindert het vinden van het antwoord. Op het moment dat je denkt ‘dan maar niet’, schiet de naam je te binnen. Zo werkt het vaak ook op een tentamen. Wanneer je krampachtig probeert op het antwoord te komen, lukt dat niet.
Wat te doen bij een black-out?
Op het moment dat je tijdens een tentamen krampachtig probeert op het antwoord te komen, lukt dat dus niet niet. Maar als je doorgaat naar een volgende vraag of even pauze houdt, merk je vaak later dat je weer op het antwoord kunt komen.
Tijdens een tentamen kun je op onderstaande manieren een blokkade doorbreken:
1. Spoor de aanleiding op.
• Je wordt vaak gehaast als je gespannen bent. Neem de tijd om de vraag rustig te lezen en beantwoorden.
• Je wilt alles voor 100% weten. Dit kan niet en is ook niet nodig: het gaat erom dat je laat zien dat je genoeg weet.
2. Blijf niet hangen bij deze ene vraag die je niet meteen kunt beantwoorden, maar ga door naar de volgende.
3. Blijf niet krampachtig zoeken naar dat detail dat je nu niet weet. Ga naar de hoofdpunten door deze bijvoorbeeld in een getekend schema weer te geven.
4. Heb niet alleen maar aandacht voor wat je niet weet, maar analyseer de vraag en zie wat je wel en wat je niet weet
5. Als de spanning steeds hoger wordt, ga dan niet door, maar neem een korte pauze of ga even naar de wc zodat je even wat afstand kunt nemen.
6. Stop met piekeren. Pak het aan door het bijvoorbeeld op te schrijven, er een streep onder te trekken en het papier weg te schuiven. Richt je aandacht weer op het examen en stuur jezelf door te zeggen “terug naar de vraag”, of “straks piekeren en nu het tentamen”.
Ook kun je zorgen voor een betere tentamenvoorbereiding door de workshop “tentamenzelfvertrouwen” te volgen als je studeert aan de Universiteit Leiden.